Kan plazmasından değerli ilaçlar üretilebilir. Alman Biotest firması üretim kapasitelerini yeni tesisler ile genişletiyor ve bir kısmı WALDNER tarafından tedarik edildi.
Kan vermek hayat kurtarır. Bu sloganı birçoğumuz biliriz ve klasik kan bağışıyla ilişkilendiririz. Bu saf sıvıdan, kan plazması ve önemli ilaçların üretilebildiği ise daha az bilinen bir şey. Bu nedenle kan plazması çok değerlidir. Kan bağışında bulunan bir çok insana rağmen, talep tamamen karşılanamamakta olduğundan, bu “sarı altın” ham petrolden bile daha pahalıdır. Aynı zamanda Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünyada 14 milyon litre kan plazması ilaç üretilmek üzere işleniyor – ve kandan ilaç elde etmek uzun bir yolculuktur.
Zaman ve bilgi gerektirir
Plazma protein ürünleri ve biyo-terapötik ürünler üreten, Almanya/Frankfurt am Main şehrinin yakınındaki Dreieich’ta bulunan Biotest AG firması da kesinlikle bunu destekleyebilir. Şimdiye dek yılda 1 milyon litre plazma işliyorlardı. Ancak yeni üretim tesislerinin inşa edilmesi sayesinde bu sayının 2.5 milyon litreye yükslemesi bekleniyor. Biotest AG’de BNL Teknik Proje Yöneticisi olan Michael Rodemer: “Plazmadan ilaç üretilmesi zaman alan – ortalama yedi ila dokuz ay arasında – ve yüksek biyolojik, kimyasal ve teknik bilgi gerekrtiren bir işlemdir” diyor (Bkz. aşağıdaki röportaj). Plazma, çok hassas yöntemler ile patojenlere karşı test edilir – buna rağmen, işlenmeden önce güvenlik nedeniyle, 60 santigrat derecenin üstüne ısıtılır, filtrelenir (nanofiltreleme), ve virüs inaktive eden maddeler eklenir. Ancak bu işlemlerden sonra steril kabul edilir. Her ilaç farklı bir plazma proteininden üretilir, bu nedenle daha sonraki adımlarda gerekli plazma bileşenleri ayrılır. Bu adımlar genelde santrifüj, daha fazla filtreleme ve alkol veya tuzlar yardımı ile ayrıma şeklindedir. Bahsedilen ayırma işlemleri endüstriyel boyutta, örneğin birkaç bin litrelik kaplarda yapılmaktadır. Buna rağmen kaplar, borular, vanalar ve sensörler en sıkı gereksinimlere uygun olmalıdır.
14 konteyner de birbirinden farklıdır. Kapasiteleri 60 ila 8,500 litre arasında değişir.
Tesislerin kurulumunda yaklaşık 16 km sıkıştırılmış hortum ve 11 km kablo kullanılmıştır.
İşin ustasının sayesinde zamanda avantaj elde edildi
Biotest, çeşitli proseslerde kullanılmak üzere inşa edilecek yeni binasına tampon çözelti tesisi tedarik etmesi için WALDNER’i seçti. WALDNER iş birimi yöneticisi Proses Sistemleri Ünitesi ve Proje Müdürü Jochen Eißler süreci şöyle özetliyor: “tedarik etmek için çok kısa süremiz vardı. Aynı zamanda bu devasa tesisi kurmak için alan da çok kısıtlıydı”. Tedarik edilen besleme ve boşaltma boruları da dahil olmak üzere, 14 konteynerin hepsi birbirinden farklı. Christoph Kern şöyle açıklıyor: “Buna rağmen aralarındaki benzerlikleri bulup bir zincir hat oluşturarak teknik bir harika yaratmamız mümkün oldu. Bu sayede hem çok pahalı olmayan bir teklif verebildik hem de bu modüler harika sayesinde projede çok zaman kazandık.” “Projeyi almamızdan sadece iki ay sonra bütün mekanik ara yüzlerin 3D projesini sunduk; böylece bitişik tesislerin tedarikçileri bağlantı noktalarının yerlerini görebildi. Sonuçta bizim tampon çözelti tesisimiz diğer tesislerle bir arada sorunsuz çalışmalı.”
Dar zamanda planlama
Teslimattan önce tesisin tamamı Wangen’de birleştirilip test edildi. Ancak bu testlerden sonra konteynerler ve önceden üretilmiş bağlantılar (boru ve vanalar) 15 mafsallı kamyon ile Dreieich’a gönderildi. Christoph Kern diyor ki: “Hazırlıklar esasında sadece tüm konteynerleri ve onların bağlantı noktalarını değil -ki yaklaşık 1000 vana ve 2000m boru hattından bahsediyoruz- aynı zamanda neyin, ne zaman ve nereye yerleştirileceğini de işaretledik. Bir taraftan planlanmış odaya kamyonlu vinç ile erişim sağlayabileceğimiz, günde birkaç saat kadar çok kısıtlı zamanımız vardı. Öte yandan kullanabileceğimiz ayrı bir depo alanı yoktu. Yani her işlem yaklaşık 20 x 10m’lik bir odada gerçekleştirilmeliydi. Bu da demek oluyor ki teslim edilen her parçanın kurulumu o an orada yapılmalıydı.” Sonuç olarak tesisin çok büyük bir kısmı sadece 2 ½ hafta sonra tamamlanmıştı.
WALDNER aynı zamanda yeni bina için (2 milyon kadar) laboratuvar sistemi de tedarik etti: bunların arasında kalite kontrol laboratuvarları, mikroskopi için laboratuvarlar, analitik ve biyokimya laboratuvarları, tartım laboratuvarları, bir su laboratuvarı ve bir IPK laboratuvarı var. Bazıları temiz oda şartlarına uygun kuruldu. Ayrıca, bulaşıkhaneler, alet odaları ve soğutma odaları gibi bütün laboratuvar bölümleri tarafından kullanılacak başka işlevsel odalar da yapıldı.
KAN PLAZMASINDAN ÜRETİLEN İLAÇLAR
Kan temel olarak alyuvar, akyuvar ve sıvıdan oluşur. Klasik kan bağışı için önemli olan genellikle alyuvar ve akyuvarlarken, plazmaferez adı verilen terapi sadece sıvı kısımla, yani kan plazmasıyla ilgilidir. Kan bağışlayanların aksine, plazma bağışlayanlar, filtreleme işlemi sonrası alyuvar ve akyuvarlarını geri alırlar. Böylece plazma bağışı organizmayı çok yormaz ve daha sık – haftada bir defaya kadar – yapılabilir. Bu şekilde elde edilen plazma – bağışlayan başına 700ml kadar – %90 su ve %10 değerli proteinlerden oluşur, bu proteinlerden 30 farklı ve önemli ilaç üretilebilir.
Bazı örnekler şöyledir:
- Hemofili hastası insanların kanı pıhtılaşamaz. Olası bir kaza sonrası kanamanın ölüme yol açmaması için kan plazmasından elde edilen pıhtılaşma faktörlerini ilaç olarak alırlar.
- İç yaralanmalar veya büyük yaraların oluşması durumunda, yaranın daha hızlı onarılması için fibrin yapıştırıcısı kullanılır.
- Bağışıklık sisteminin kronik zayıflığı durumunda ve hepatit, kuduz veya tetanos gibi akut medikal durumlarda globülin adı verilen çeşitli antikorlar, patojenleri önleyerek ve nötralize ederek yardımcı olurlar.
- Albümin, kaza sonrası şok, yanık, böbrek hasarı durumlarında veya büyük ameliyatlarda kan damarları ve doku arasındaki sıvı dağılımını dengeler.
NÖRALJİK BİR NOKTANIN ORTASINDA – Biotest AG BNL Teknik Proje Yöneticisi Michael Rodemer ile bir röportaj
Biotest AG global bir plazma protein ürünleri ve biyo-terapötik ilaç tedarikçisidir. WALDNER Proses Sistemleri, Frankfurt am Main yakınındaki Dreieich’ta bulunan bu firma için tampon çözeltilerin karıştırılması ve dağıtımı için tam bir tesis tedarik etmiştir. –Biotest AG BNL Teknik Proje Yöneticisi Michael Rodemer diyor ki “Kalite güvenceleri ve kendi tesislerinde üretim yapmaları bizi en çok ikna eden noktalar oldu.”
Kan plazması neden tüm dünyada bu kadar aranan bir maddedir?
Kan plazmasından önemli ilaçlar üretilir – birkaç istisnai durumda bazı ilaçlar başka yollarla da, örneğin biyoteknolojik olarak elde edilebilir. Ancak birçok ilaç için kan plazması hala tek kaynak olmaya devam ediyor. Bu arada daha fazla sayıda gelişmekte olan ülkeler de bu ilaçları karşılayabiliyor ve dolayısıyla talep de artıyor. Bazı yerlerde talep, bulunabilen mevcut kan plazma miktarından daha fazla. Sonuç olarak çok kan kaybı içeren acil tıbbi durumlarda kullanılan albüminde zaman zaman arz sıkıntısı yaşanıyor.
Firmanız bu duruma nasıl tepki veriyor?
Bağışçı miktarını etkileyemesek de proses ve ilaçları optimize etmeye devam edebiliriz. “Biotest Next Level” olarak adlandırdığımız yatırım programımızla toplam üretim kapasitemizi iki katına çıkarıyoruz. 1,4 milyon litrelik performans sağlayabilen plazma bazlı fraksiyonlama inşa etmenin yanı sıra, albümin için bulk üretim tesisleri ve yeni ürün serileri, Fibrinogen ve IgM Concentrate ve yeni nesil çok-değerli (polyvalent) immünoglobülin G için tesisler kuruluyor. Fraksiyonlama, artık filtrasyon ve alkole değil, daha saf madde elde edilmesi ve fazla verim hedefiyle özel bir kromatografik yönteme dayalıdır.
WALDNER tesisinin buradaki rolü nedir?
Bu 14 konteynerde, birbirinden ayrı plazma bileşenlerinin fraksiyonlanmasından, konteynerlerin temizliğine kadar ihtiyaç duyduğumuz toplam 38 tampon çözelti üretiliyor. Miktar konusunda bir fikir vermek adına şöyle açıklayabiliriz: yeni binada her gün 4500 litre plazma fraksiyonlanıp işleniyor. Tesis haftada 7 gün, günde 24 saat çalıştırılıyor. Diğer her şey bu tampon çözeltilere bağlı olduğu için bir nöraljik nokta diyebiliriz.
Bunlar standart konteynerler mi?
Hayır, her konteynerde farklı tampon çözeltiler üretiliyor. Bileşenleri, besleme ve boşaltma noktaları birbirlerinden oldukça farklı. Örneğin, hesaplarımıza göre, her konteynerde yaklaşık iki farklı tampon çözelti üretebiliriz. Bazı konteynerlerimizde bir, bazılarında beş kadar tampon çözelti hazırlayabiliriz. Bu da tüm valflerin, besleme ve boşaltma noktalarının çeşitli gereksinimlere uygun olarak özel ayarlanmasını gerektiriyor.
Böyle bir tesisin karşılanması gereken gereksinimleri nelerdir?
İlaç ve ajan üretim tesislerinin, üretim ortamı ve üretim prosesleriyle ilgili genel endüstriyel kalite güvence kılavuzuna uygunluğu dışında, temizlenebilirliği de mükemmel olmalı. Sonuç olarak temizlik de sistemin içinde yapılıyor: Cleaning in place.
Belirli zorluklarla karşılaştınız mı?
Evet, özellikle bu tesiste üretilecek ilk ürünler 2019 yılında Amerika’ya gönderileceği için gerekli FDA onayı prosedürü ancak tesis kurulduktan sonra başlayabildi. Tesiste paslanmaz çelikle çok agresif reaksiyon veren bir tuz çözeltimiz vardı. Onun için çelik yerine, sistem boruları dahil iki plastik konteyner kullanmak zorundaydık. Bu sadece konteyner ve boruları için değil, aynı zamanda tesisat, vana ve ölçüm teknolojileri için de geçerliydi. Sayısız özel tasarım gerektirdi – ve materyallerin bulunması bile zahmetli oldu.
WALDNER ile nasıl buluştunuz?
Bu kadar büyük ölçekte bir tesisin bütün üretimini hiçbir firma tek başında bu kadar kısa zamanda karşılayamaz. Bu nedenle tesisi daha ufak parçalara ayırdık ve parça parça farklı firmalarla anlaştık. Almanca konuşan ülkeler içinde kalmak istediğimiz için ve özellikle iyi kalitede çalışan bir firma aradığımız için WALDNER ile iletişim kurduk. Kalite güvenceleri ve kendi tesislerinde üretim yapmaları bizi en çok ikna eden noktalar oldu. Ayrıca kişiler arası iletişim baştan beri çok doğruydu – bu unutulmaması gereken çok önemli bir nokta, sonuçta birkaç sene yoğun bir şekilde birlikte çalışmayı gerektiren bir proje içindeydik. Geriye dönüp baktığımda WALDNER çalışanlarının tekrar tekrar akıllı fikirler ve pratik çözümler üretmesi çok hoşuma gidiyor. Sonuçta WALDNER gelişim için bir model sağladığı için WALDNER’in fikirlerini başka tesislerimiz için de uyguladık.
